Λαγάνα με πιπεριές Φλωρίνης και ελιές Καλαμών.
Νόστιμη και χορταστική. Μπορείτε να την φτιάξετε και μη νηστίσιμη προσθέτοντας μέσα και τυρί φέτα.
Λαγάνα παραδοσιακή,
η καλύτερη που φτιάξατε ποτέ! Η συνταγή και η εκτέλεση εδώ είναι του συζύγου Γιάννη Τρέσκα 30 χρόνια φούρναρης, έχει ψήσει….
Η Λαγάνα αυτή μπορεί να πασπαλιστεί με ότι σας αρέσει, μπορεί μέσα να ζυμωθεί με πιπεριές, λιαστές ντομάτες, ελιές.
Φυσικά μπορείτε να τις ζυμώσετε και με αλεύρι ολικής απλά θα προσθέσετε λίγο νεράκι ακόμα.
Το παραδοσιακό έθιμο της λαγάνας παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο νηστίσιμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Με αφορμή λοιπόν αυτή την ιδιαίτερη μέρα ας γνωρίσουμε αναλυτικότερα την ιστορία της, που χάνεται στους αιώνες.
Λαγάνα παραδοσιακή, είναι άζυμος άρτος ,δηλ. παρασκευάζεται χωρίς προζύμι
Τέτοιος άρτος πρόχειρος εχρησιμοποιήθη από τους Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή. Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαικό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.
Η ιστορία της λαγάνας
διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται» δηλ .»Λαγάνες γίνονται». Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών».
Το έθιμο της λαγάνας
παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς. Τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής. Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης». Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα.
Από την Καθαρά Δευτέρα
προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχήμα της «κυρα-Σαρακοστής». Παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία. Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας.
Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.
Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προιόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία.
Θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές.
Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου. Οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.
Πηγή: http://ellinwnparadosi.blogspot.com
Υλικά
Αλεύρι για όλες τις χρήσεις μισό κιλό
Αλάτι 10 γραμμάρια
Μαγιά νωπή 15 γραμμάρια ή μισό φακελάκι ξηρή
Νερό 300 γραμμάρια
200 γραμμάρια ελιές Καλαμών
200 γραμμάρια πιπεριές Φλωρίνης
200 γραμμάρια φέτα αν δεν την θέλετε νηστίσιμη
Δείτε και μία δευτερη συνταγή με Λαγάνα με κρεμμύδι, πιπεριά και ντομάτα
Υλικά
Για 2-4 άτομα
50 γραμμάρια ούζο
400 γραμμάρια πράσινες πιπεριές ψιλοκομμένες
200 γραμμάρια ελαιόλαδο
2.900 γραμμάρια νερό
50 γραμμάρια βελτιώτικο άρτου
300 γραμμάρια λιαστή ντομάτα αποξηραμένη και ψιλοκομμένη
100 γραμμάρια αλάτι
3 κιλά χωριάτικο αλεύρι και 2 κιλά δυνατό
400 γραμμάρια φρέσκα κρεμμύδια ψιλοκομμένα
150 γραμμάρια νωπή μαγιά
Εκτέλεση
Στο κάδο του μίξερ ρίχνετε το ελαιόλαδο, το αλάτι, το πιπέρι, τη μαγιά, διαλυμένη σε ένα φλιτζάνι νερό, και το αλεύρι.
Δουλεύετε σε μέτρια ταχύτητα για μερικά λεπτά, σταματάτε και ελέγχετε την πυκνότητα της ζύμης.
Προσθέτετε ακόμα λίγο χλιαρό νερό.
Όταν το ζυμάρι σας γίνει ομοιογενές και αρχίσει να ξεκολλά από τα τοιχώματα του μπολ, το αδειάζετε πάνω σε μια ελαφρώς αλευρωμένη επιφάνεια.
Ζυμώνετε με τα χέρια σας για μερικά λεπτά και, με τη βοήθεια ενός χοντρού πλάστη, δίνετε στη ζύμη σας το σχήμα της λαγάνας, που δεν πρέπει να είναι πολύ παχιά, διότι πρέπει να υπολογίσετε ότι θα διπλασιαστεί σε όγκο στη διάρκεια του ψησίματος.
Τοποθετείτε σε λαδωμένο ταψί, σκεπάζετε με βαμβακερή πετσέτα και αφήνετε να διπλασιαστεί σε όγκο για 1 ώρα, διαφορετικά τη βάζετε στο φούρνο στους 180 βαθμούς στην (αντίσταση για 10 λεπτά).
Στη συνέχεια πατάμε με τα δάχτυλα δίνοντας σχήμα λαγάνας. Περνάμε την επιφάνεια από απορροφητικό βρεγμένο σφουγγάρι και στη συνέχεια την περνάμε από ένα μείγμα που περιλαμβάνει 50% σουσάμι και 50% μαυροσούσαμο, ανακατεμένα μεταξύ τους.
Τρυπάμε την επιφάνεια, φουρνίζουμε και με την τοποθέτηση μέσα στο φούρνο, ψεκάζουμε 3 δευτερόλεπτα με ατμό στους 230 βαθμούς κελσίου για 35 – 40 λεπτά περίπου.
Συνοδεύετε με ταραμοσαλάτα!
Καλή επιτιχία και καλή σαρακωστή!
