Για δεύτερη φορά η Τουρκία προχωρά στην “Άλωση” της Αγιάς Σοφιάς με την σφραγίδα του Ταγίπ Ερντογάν. Αδιαφορώντας για τις συνέπειες που πιθανότατα θα έχει για την προσβολή ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς το οποίο αποτελεί και σύμβολο της χριστιανοσύνης, ο Τούρκος πρόεδρος προχώρησε σε αυτή την κίνηση γυρνώντας την χώρα του περίπου έναν αιώνα πίσω.
Η απόφαση να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί έχει προκαλέσει παγκόσμια οργή. ΗΠΑ, Βρυξέλλες και Αθήνα εκφράζουν με δηλώσεις τους την έντονη δυσαρέσκεια τους για την κίνηση του Τούρκου Προέδρου, ενώ η UNESCO προειδοποιεί πως θα επανεξετάσει το καθεστώς που διέπει την Αγιά Σοφιά. Ωστόσο η αντίδραση δεν θα παραμείνει σε επίπεδο δηλώσεων καθώς σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπάρξουν και κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας. Έντονος εκνευρισμός επικρατεί και στο Φανάρι καθώς ο Χριστιανισμός δέχθηκε ένα σημαντικό πλήγμα.
ΗΠΑ: Απογοητευτική απόφαση
Την απογοήτευση των ΗΠΑ για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί εξέφρασε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορτέιγκους η οποία κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να διατηρήσει την προσβασιμότητα σε όλους τους επισκέπτες.
“Κατανοούμε ότι η τουρκική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση της πρόσβασης στην Αγία Σοφία για όλους τους επισκέπτες και ανυπομονούμε να ακούσουμε τα σχέδιά της για να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει προσβάσιμη χωρίς εμπόδια σε όλους”, τόνισε χαρακτηριστικά.
Μητσοτάκης: Επηρεάζει τις σχέσεις με την Άγκυρα
Οργισμένη ήταν η αντίδραση του πρωθυπουργού που βλέπει πως η Άγκυρα δεν επιθυμεί να υπάρχουν σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα. Οι ελπίδες που υπήρξαν μετά την πρόσφατη επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν εξανεμίστηκαν μονομιάς μετά την απόφαση για την Αγιά Σοφιά. Μία κίνηση που όπως τόνισε ο πρωθυπουργός σε δήλωση του θα επηρεάσει τόσο τις σχέσεις των δύο χωρών όσο και εκείνες με την Ε.Ε. “Πρόκειται για επιλογή που προσβάλλει επίσης όλους όσοι αναγνωρίζουν το μνημείο ως κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού. Και, βεβαίως, επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα. Αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά”.
Την Δευτέρα στο συμβούλιο υπουργών εξωτερικών στις Βρυξέλλες που θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά με φυσική παρουσία, ένα από τα θέματα που θα κυριαρχήσουν θα είναι η στάση της Τουρκίας και το ενδεχόμενο κυρώσεων. Ο Νίκος Δένδιας ενημέρωσε ήδη τους Ευρωπαίους ομολόγους του για την απόφαση της Άγκυρας.
Μαζεύουν υπογραφές στις Βρυξέλλες
Παράλληλα με πρωτοβουλία του Βαγγέλη Μεϊμαράκη οι ευρωβουλευτές της ΝΔ συλλέγουν υπογραφές ώστε μαζί με ευρωβουλευτές από όλα τα κράτη-μέλη να απευθύνουν επιστολή προς τον Ζοσέπ Μπορέλ και τη Γενική Διευθύντρια της UNESCO, προκειμένου να αναληφθεί η απαραίτητη δράση για τη διάσωση της Αγιάς Σοφιάς, ως Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Στην επιστολή επισημαίνεται ότι “η εργαλειοποίηση της Αγιάς Σοφιάς από την Τουρκική Κυβέρνηση με σκοπό να ασκήσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στρέφεται εναντίον της διαθρησκευτικότητας και αποδεικνύει έμπρακτα ότι η Τουρκική κυβέρνηση παραβιάζει κατάφορα το Διεθνές Δίκαιο και τις Ευρωπαϊκές αρχές και αξίες”.
Μπορέλ: Λυπηρή η απόφαση για την Αγιά Σοφιά
“Λυπηρή” χαρακτήρισε την απόφαση για την Αγιά Σοφιά, με ανακοίνωσή του, ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ. “Η Αγία Σοφία έχει ισχυρή συμβολική, ιστορική και παγκόσμια αξία. Η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου Επικρατείας να ανατρέψει μία από τις αποφάσεις ορόσημο της σύγχρονης Τουρκίας και η απόφαση του Προέδρου Ερντογάν να θέσει το μνημείο υπό τη διεύθυνση της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων, είναι λυπηρή”.
Πατριαρχείο Μόσχας: Επιστροφή στην οθωμανική εποχή
Σε δήλωση του ο Πρόεδρος του τμήματος εξωτερικών σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων πως με την απόφαση αυτή η Τουρκία επιστρέφει στην Οθωμανική εποχή. “Η Αγία Σοφία παραμένει ένα καταφύγιο παγκόσμιας σημασίας, και η επιστροφή σε τζαμί θα γίνει αντιληπτή από πολλούς αρνητικά, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας. Η Αγία Σοφία μετατράπηκε και πάλι σε τζαμί, όπως στην Οθωμανική εποχή.”
Κίνηση Ερντογάν για το κομματικό ακροατήριο
Η απόφαση του Ερνογάν να προχωρήσει σε αυτή την κίνηση έγινε σύμφωνα με αναλυτές προκειμένου να αντιμετωπίσει τα τεράστια ζητήματα που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της χώρας του. Η πανδημία, τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα αλλά και το γεγονός ότι έχασε και τον δήμο της Κωνσταντινούπολη με τον Εκρέμ Ιμάμογλου να τον περνάει για πρώτη φορά στις δημοσκοπήσεις, ήταν οι λόγοι που ο Τούρκος Πρόεδρος προχώρησε στην μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί. Παράλληλα δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν στην Άγκυρα πως ο Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να θελήσει να οδηγήσει την χώρα σε πρόωρες εκλογές δύο χρόνια μετά την επικράτηση του. Μάλιστα ο Τούρκος πρόεδρος, στο διάγγελμά του τόνισε πως στις 24 Ιουλίου θα γίνει προσευχή στην Αγιά Σοφιά. “Η Αγιά Σοφιά θα αρχίσει να λειτουργεί ως τζαμί μετά από 86 χρόνια. Εύχομαι αυτή η απόφαση να είναι επωφελής για όλη την ανθρωπότητα. Οι πόρτες της Αγίας Σοφίας θα είναι ανοιχτές σε όλους”, είπε ο Ερντογάν.
Αγιά Σοφιά: Τι αλλάζει με την μετατροπή της σε τζαμί
Με την απόφαση να μετατραπεί η Αγιά Σοφιά από μουσείο σε μουσουλμανικό τέμενος μπαίνει οριστικό τέλος στο καθεστώς που υπήρχε καθώς για πρώτη φορά μετά το 1934 θα επιτραπεί η προσευχή των μουσουλμάνων στο εσωτερικό της.
Οι χριστιανικές τοιχογραφίες, οι ελάχιστες που έχουν παραμείνει μετά τις καταστροφές που έγιναν από την βαρβαρότητα των Τούρκων μετά την άλωση θα παραμείνουν καθώς όπως είπε ο Ταγίπ Ερντογάν θα λειτουργεί και ως μουσείο.
Ο χώρος προσευχής και ο χώρος επίσκεψης θα διαιρεθούν, όπως και με όλους τους άλλους σημαντικούς θρησκευτικούς χώρους στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγιά Σοφιά θα είναι ανοιχτή σε όλους τους επισκέπτες, ανεξαρτήτως θρησκείας, όπως συμβαίνει και στα υπόλοιπα τζαμιά της Τουρκίας. Αλλά η μετατροπή του παγκόσμιου μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς σε τζαμί αναμένεται να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την τουριστική επισκεψημότητα και κυρίως του χριστιανικού κόσμου.
