Είναι φαινόμενο της εποχής και επηρεάζει τόσο την εμφάνιση όσο και την ψυχολογία μας. Η τριχόπτωση, έστω και εποχική, δημιουργεί σε άνδρες και γυναίκες μεγάλη ανησυχία και, σε πολλές περιπτώσεις, μειώνει σημαντικά την αυτοπεποίθησή τους.
Η πλούσια κόμη είναι σύμβολο υγείας, ομορφιάς και σεξουαλικότητας. Για το λόγο αυτό, όσο και αν φαίνεται παράξενο, η πρώτη αιτία επίσκεψης στο δερματολογικό ιατρείο είναι η τριχόπτωση ανδρών και γυναικών.
Η εποχική τριχόπτωση δεν είναι ανησυχητική και μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα, αρκεί να την διαγνώσετε έγκαιρα και να την αντιμετωπίσετε σωστά. Αλλά καλύτερα να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, μάλλον από την κεφαλή! Από τις 100.000 τρίχες που έχουμε κατά μέσο στο κεφάλι μας χάνουμε καθημερινά 50-100 τρίχες, κάτι που θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό. Σε κάποια άτομα, όμως, η πτώση δεν είναι σταθερή και παρουσιάζει εποχιακή διακύμανση. Σε μελέτες που έχουν διεξαχθεί φάνηκε ότι η μεγαλύτερη τριχόπτωση παρατηρείται το φθινόπωρο και την άνοιξη. Όταν ο ρυθμός επανέκφυσης των τριχών δεν είναι ανάλογος με την πτώση, τότε αρχίζει να φαίνεται η αραίωση στα μαλλιά, που μπορεί να οφείλεται σε παθολογική κατάσταση.
Ο κύκλος ζωής της τρίχας διακρίνεται σε 3 φάσεις.
Η διάρκεια του είναι κατά μέσο όρο περίπου τριάμισι με τέσσερα χρόνια. Ο κάθε θύλακας μπορεί να δώσει ζωή περίπου σε 25 τρίχες.
1. Αναγένεση: Φάση ανάπτυξης της τρίχας που διαρκεί περίπου τρία χρόνια, Παρατηρείται έντονη δραστηριότητα του θύλακα, έχουμε 1,5 – 2,5 cm εκατοστά τρίχας κάθε μήνα. Το 80-85% των τριχών μας βρίσκεται στη φάση αυτή.
2. Καταγένεση: Διαρκεί 2-3 εβδομάδες και η τρίχα προετοιμάζεται να πέσει από το τριχωτό της κεφαλής. Το 1% των τριχών μας βρίσκεται σε αυτό το στάδιο.
3. Τελογένεση: Αποτελεί και το στάδιο ανάπαυσης του θύλακα. Στο τέλος η τρίχα πέφτει, ο θύλακας ανασχηματίζεται και αρχίζει ένας νέος κύκλος. Περίπου το 15-20% των τριχών βρίσκεται στην τρίτη φάση.
Η τριχόπτωση παρουσιάζεται, όταν διάφορες αιτίες επηρεάζουν τον κύκλο ζωής της τρίχας και κάθε φάση δεν διαρκεί όσο θα έπρεπε. Αποτέλεσμα; Οι τρίχες πέφτουν πιο γρήγορα, χωρίς να προλάβουν να αντικατασταθούν από καινούργιες.
Αιτίες τριχόπτωσης
- Φτωχή διατροφή, δίαιτες αστραπή, ελλιπής πρόσληψη πρωτεϊνών αλλά και υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α.
- Έντονο στρες είτε συναισθηματική φόρτιση είτε για λόγους ασθενείας.
- Νοσήματα, όπως οι διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, η σιδηροπενική αναιμία. Μικροβιακές φλεγμονές, βακτηριακές αλλά και ιογενείς λοιμώξεις. Διάφορες άλλες δερματοπάθειες αγνώστου αιτιολογίας.
- Λήψη φαρμάκων, όπως τα αντισυλληπτικά, αφού και με διακοπή λήψης παρατηρείται αυξημένη τριχόπτωση αλλά και διάφορα χημειοθεραπευτικά που δίνονται στο πλαίσιο αντικαρκινικής αγωγής. Επίσης, έχουν ενοχοποιηθεί αντιπηκτικά, αντιθυρεοειδικά και φάρμακα κατά της χοληστερίνης.
- Κακή φροντίδα των μαλλιών από συχνή χρήση χημικών ουσιών π.χ. αλλαγή χρώματος, ίσιωμα, περμανάντ. Ακόμα και το χτένισμα ή το στέγνωμα των μαλλιών αν δεν γίνουν με την απαιτούμενη προσοχή μπορούν να βλάψουν την υγεία τους, ιδιαίτερα όταν αυτά είναι υγρά και συνεπώς πιο εύθραυστα.
- Από οικογενειακό ιστορικό ή κληρονομικότητα που οφείλεται συνήθως ή ανδρογενετική αλωπεκία και συντροφεύει τους περισσότερους άνδρες από κάποια ηλικία και μετά. Η κληρονομική προδιάθεση όμως δεν είναι μόνο ανδρικό προνόμιο, καθώς εμφανίζεται και σε γυναίκες. Τα ανδρογόνα, με κύριο εκπρόσωπο την τεστοστερόνη υπάρχουν και στα δύο φύλα, στον άνδρα όμως σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις. Οι ορμόνες αυτές είναι αποκλειστικά υπεύθυνες για το τριχωτό της κεφαλής. Στις γυναίκες η ανδρογενετική αλωπεκία αρχίζει σε μεγαλύτερη ηλικία και εξελίσσεται βραδύτερα σε σχέση με τον άνδρα με αποτέλεσμα να παίρνει συνήθως τη μορφή της διάχυτης αραίωσης.
Ελλιπής διατροφή
Οι δίαιτες αστραπή, το συνεχές γιο-γιο της ζυγαριάς και η λάθος επιλογή τροφών μπορεί να αφήσει το σώμα σας χωρίς τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, μέταλλα και αμινοξέα. Τα μαλλιά αποτελούνται κυρίως από κερατίνη, η οποία είναι φυσικό συστατικό της ανθρώπινης τρίχας η οποία προστατεύει τη δομή της, αλλά για την αναδόμηση και ενίσχυση της υγείας των μαλλιών χρειαζόμαστε ψευδάργυρο και βιοτίνη, μια βιταμίνη του συμπλέγματος Β που βρίσκεται στο θύλακα της τρίχας. Αποκλείοντας λοιπόν διατροφικές ομάδες ή παραλείποντας γεύματα, στερείτε από το σώμα σας πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, τα οποία συμβάλλουν στην υγεία των μαλλιών σας. Επίσης, αν είστε χορτοφάγος, τότε είναι πιθανό να έχετε χαμηλά επίπεδα σιδήρου στο αίμα σας. Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι περισσότεροι πάσχουν από αναιμία οριακά, το οποίο επηρεάζει και την ανάπτυξη των μαλλιών.
Δώστε βάση στα λιπαρά ωμέγα-3 και 6, τα οποία βοηθούν στην παραγωγή και στην εξισορρόπηση του επιπέδου των ορμονών και διατηρεί την υγρασία των κυττάρων, συμβάλλοντας στην ενυδάτωση του σώματος. Συμπεριλάβετε στη διατροφή σας αυγά, κρέας, σόγια, κοτόπουλο και γάλα, τα οποία είναι όλα ύψιστης σημασίας για την υγεία των μαλλιών. Η βιοτίνη, την οποία βρίσκετε στα φιστίκια, στο τυρί και στα αυγά είναι επίσης πολύ σημαντική για την ανάπτυξη των μαλλιών. Δοκιμάστε και τα συμπληρώματα διατροφής για να ενισχύσετε την πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
Oρμονικές διαταραχές
Ένας τοκετός, θηλασμός, εμμηνόπαυση, ακόμα και οι συχνές πτήσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ορμονικές διαταραχές. Και αυτές οι διαταραχές είναι ο νούμερο ένα παράγοντας της γυναικείας τριχόπτωσης!
Για να το αντιμετωπίσετε, θα πρέπει να εξισορροπήσετε τα επίπεδα των ορμονών. Αν οι διαταραχές οφείλονται σε στρες, τότε θα πρέπει να βρείτε τρόπους χαλάρωσης. Αν πάλι οφείλεται σε πρόσφατο τοκετό ή θηλασμό, τότε μην ανησυχείτε καθώς πρόκειται για μια εντελώς παροδική κατάσταση. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας.
Στρες
Οι πολλές ώρες στη δουλειά, οι εργασιακές και οι οικογενειακές υποχρεώσεις και όλα τα καθημερινά απρόοπτα έχουν όλα τον αντίκτυπό τους πάνω στα μαλλιά μας. Σε περιπτώσεις λοιπόν που βιώνουμε έντονο στρες, υπολογίζεται ότι μέχρι και το 70% των μαλλιών μας, μπορεί να εισέλθουν πρόωρα στη φάση ανάπαυσης χωρίς μεταβολές που ονομάζεται τελογενές στάδιο, δηλαδή νωρίτερα από τα 2 χρόνια που είναι η φυσιολογική φάση ανάπτυξης των μαλλιών. Τρεις μήνες αργότερα, τα μαλλιά αυτά αρχίζουν να πέφτουν προκαλώντας σημαντική τριχόπτωση που γίνεται αντιληπτή (τελογενής πτώση).
Για να αντιμετωπίσετε αυτού του είδους την τριχόπτωση, στις περιόδους έντονου στρες κάθε βράδυ απελευθερώστε την ένταση του κρανίου σας κάνοντας μασάζ καθώς λούζεστε. Ξεκινήστε από τον αυχένα, το σημείο από το οποίο ξεκινά το αίμα. Αν συνεχιστεί το πρόβλημα, είναι απαραίτητο να κάνετε ειδική θεραπεία.
Αλωπεκία
Η αλωπεκία έχει 3 τύπους: πρώτον η διάχυτη (απώλεια τριχών από όλο το τριχωτό της κεφαλής), κατά την οποία ο μεγαλύτερος αριθμός τριχοθυλακίων περνούν σε φάση ηρεμίας και πτώσης της τρίχας (τελογενής φάση) και χωρίζεται σε 3 διαφορετικούς τύπους, την οξεία, την υποξεία και τη χρόνια. Δεύτερον η γυροειδής (κατά τόπους απώλεια τριχών), η οποία είναι πιο σπάνια και εμφανίζεται σε ποσοστό 1% και οφείλεται κατά κύριο λόγο σε κληρονομικούς παράγοντες και τρίτον η ανδρογενετική (φαλάκρα), η οποία εμφανίζεται περίπου σε ποσοστό 25% των γυναικών κατά την μέση ηλικία, δηλαδή σε ηλικία 35-40 ετών, ενώ στην ηλικία των 50-60 ετών, με την έναρξη της εμμηνόπαυσης, η εμφάνιση της ανδρογεννετικής αλωπεκίας αυξάνει σχεδόν στο 60%.
Μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία και μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικότητα, λοιμώξεις (γρίπη, εξανθηματικούς πυρετούς), τραύματα, τραυματικές εμπειρίες και καταστάσεις σοκ αλλά και σε φυσιολογική αλωπεκία από γεροντική ατροφία του δέρματος. Εάν η απώλεια των μαλλιών σας διαρκεί πάνω από 2-3 μήνες, συμβουλευτείτε το δερματολόγο σας για να σας προτείνει λύσεις.
Έχω φαγούρα στο κεφάλι…
Tο δέρμα σας είναι λιπαρό και νιώθετε φαγούρα στο τριχωτό της κεφαλής, ιδιαίτερα κοντά στο μέτωπο; Mήπως το δέρμα σας είναι ερεθισμένο και ξεφλουδίζει σαν να έχετε πιτυρίδα; Eίναι πιθανό να έχετε σμηγματορροϊκή δερματίτιδα που, εκτός από το τριχωτό της κεφαλής, μπορεί να παρουσιαστεί και στα πλάγια της μύτης ή πίσω από τα αυτιά. Συνήθως το στρες επιτείνει την εμφάνιση και την ένταση των συμπτωμάτων. Tο ευχάριστο είναι ότι τους καλοκαιρινούς μήνες τα συμπτώματα υποχωρούν αισθητά. Tα θαλάσσια μπάνια αλλά και η χαλάρωση των καλοκαιρινών διακοπών επιδρούν ευεργετικά στο δέρμα (πέραν της αγωγής που θα σας συστήσει ο δερματολόγος).
Φυσικές λύσεις
● Για τη μείωση της πιτυρίδας πολύ αποτελεσματικό είναι το τρίψιμο της κεφαλής με μηλόξυδο, το οποίο μπορείτε να απλώσετε με τα δάχτυλά σας κάνοντας απαλό μασάζ στο κεφάλι σας. Το αφήνετε για είκοσι λεπτά κι έπειτα ξεπλένετε με άφθονο ζεστό νερό. Μπορείτε να κάνετε αυτήν τη θεραπεία δυο ή τρεις φορές την εβδομάδα.
● Το έλαιο τεϊόδεντρου μπορεί επίσης να είναι μια αποτελεσματική θεραπεία. Tο φυσικό αυτό προϊόν έχει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, είναι αντισηπτικό, αντιμυκητιακό κι αντιμικροβιακό.
Mήπως έχετε αραιώσει το λούσιμο των μαλλιών, φοβούμενοι την τριχόπτωση; Oι δερματολόγοι τονίζουν ότι το συχνό λούσιμο δεν επηρεάζει την ανθεκτικότητα της τρίχας, αν και πολλοί άνδρες πιστεύουν το αντίθετο. Tο μόνο που επιτυγχάνετε αποφεύγοντας το λούσιμο είναι η συσσώρευση του λίπους στο τριχωτό της κεφαλής, γεγονός που προκαλεί έντονο αίσθημα κνησμού!
Bάψατε τα μαλλιά σας; Tότε η φαγούρα -εάν συνοδεύεται από ερυθρότητα και ξεφλούδισμα του δέρματος- μάλλον οφείλεται σε δερματίτιδα. O ειδικός θα σας χορηγήσει την κατάλληλη αγωγή για την αντιμετώπιση του προβλήματος (η κακή χρήση των βαφών μπορεί να προκαλέσει έως και τοπικό έγκαυμα).
Αλήθειες ή… «τρίχες»;
1. Η λιπαρότητα ή η πιτυρίδα δημιουργούν τριχόπτωση;
Όχι. Η λιπαρότητα και η πιτυρίδα προέρχονται από αίτια που εντοπίζονται στην επιφάνεια του τριχωτού της κεφαλής, ενώ η τριχόπτωση ξεκινά από τη ρίζα της τρίχας, 5-6 χιλιοστά κάτω από την επιφάνεια.
2. Το συχνό κούρεμα ή το ξύρισμα των μαλλιών θα αποτρέψουν την τριχόπτωση;
Θα βοηθήσουν τα μαλλιά να δείχνουν δυνατά και υγιή, αλλά σίγουρα δεν σταματούν την τριχόπτωση. Οπως ήδη αναφέραμε, το πρόβλημα ξεκινά από τη ρίζα, ενώ με το κούρεμα δυναμώνουμε το στέλεχος της τρίχας.
3. Το συχνό λούσιμο ενισχύει την τριχόπτωση;
Ίσα-ίσα, βοηθά στην απομάκρυνση των ρύπων που μπορεί να είναι βλαβεροί για τα μαλλιά. Επιλέξτε, όμως, κατάλληλο σαμπουάν με φυσικά συστατικά.
Λεμόνι: θαυματουργό και στα μαλλιά
Το έχουμε αναφέρει πολλές φορές ότι ο χυμός λεμονιού προσφέρει πολλές ευεργετικές ιδιότητες στα μαλλιά και στο δέρμα. Το λεμόνι είναι πλούσιο σε οξέα φρούτων και σάκχαρα που καθαρίζουν το δέρμα από ρύπους, νεκρά κύτταρα και περιττό σμήγμα, εξισορροπούν την κατάσταση του και το PH, το λευκαίνουν, το φωτίζουν και προσφέρουν ομοιόμορφο χρώμα. Επίσης, το λεμόνι περιέχει βιταμίνη C που έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και ενεργοποιεί την παραγωγή του κολλαγόνου.
Για τα μαλλιά το λεμόνι είναι εξίσου ευεργετικό, γιατί τα αναζωογονεί, τα ανανεώνει και προσφέρει λάμψη. Λόγω των οξέων που περιέχει το λεμόνι λειτουργεί και ως φυσικό οξυζενέ αφού ανοίγει το φυσικό χρώμα τους. Όσο πιο ανοιχτόχρωμα είναι τα φυσικά μαλλιά τόσο περισσότερο είναι εμφανές το αποτέλεσμα.
Πηγή: Natura Nrg #80
