Οροπέδιο του Φενεού: Πολλοί έχουν χαρακτηρίσει την περιοχή ως «Κορινθιακή Ελβετία» λόγω της απίστευτης φυσικής της ομορφιάς, τα μέρη τα οποία παραμένουν ανόθευτα με το πέρασμα του χρόνου αλλά και του γεγονότος πως η ανθρώπινη παρέμβαση είναι απόλυτα εναρμονισμένη με τη φύση.
Το απίστευτο ψηφιδωτό της πεδιάδας του Φενεού, έκτασης 79.000 στρεμμάτων, είναι ουσιαστικά ο πυθμένας μίας παλιάς λίμνης που σχηματιζόταν κάθε χειμώνα όταν οι ποταμοί Όλβιος και Δόξας δεν έβρισκαν διέξοδο προς τη θάλασσα και τα νερά της λίμνης «ρουφούσαν» οι καταβόθρες που βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Σαϊτάς.
Τα νερά της παλιάς λίμνης συγκεντρώνονται ακόμα -αλλά σε μικρότερη έκταση- στη νότια πλευρά του τριγώνου που σχηματίζει το οροπέδιο.
Εκεί που γεννήθηκε ο Ερμής
Πλούσια είναι η ιστορία αυτής της περιοχής αφού στο Φενεό γεννήθηκε ο Ερμής, ο οποίος λατρευόταν ως τοπικός θεός και προς τιμήν του οργανώνονταν τα Έρμαια. Σύμφωνα με τη ελληνική μυθολογία, τις καταβόθρες στον Σαϊτά είχε κατασκευάσει ο ημίθεος Ηρακλής, ενώ ο θρύλος λέει ότι από αυτές τις καταβόθρες κατέβηκε η θεά Δήμητρα στον Κάτω κόσμο για να αναζητήσει την Περσεφόνη. O Ναός του Ασκληπιού στην Ακρόπολη του αρχαίου Φενεού έχει ανασκαφεί κοντά στο σημερινό χωριό Καλυβάκια.
Τα χωριά του Φενεού είναι απλωμένα περιμετρικά του οροπεδίου στους πρόποδες των Αροανίων (Χελμός και Ντουρντουβάνα) δυτικά, του Σαϊτά νότια, του Μαυροβουνίου ανατολικά και της Ζήρειας βόρεια.
Ακολουθώντας τη διαδρομή από τη Στυμφαλία, το πρώτο χωριό που συναντάμε είναι η Μοσιά που βρίσκεται σε υψόμετρο 810 μέτρων. Στη Μοσιά αξίζει να προσέξουμε τον πετρόχτιστο ναό του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού. Ανατολικά της βρίσκεται το χωριό Μάτι ενώ συνεχίζοντας βόρεια φτάνουμε στο Μεσινό, στα δυτικά του οποίου αξίζει σίγουρα μία βόλτα. Εκεί μας περιμένει ο Αρχαίος Φενεός -τα σημερινά Καλύβια– σε υψόμετρο 840 μέτρων. Στο χωριό λειτουργεί μουσείο που στεγάζει αρχαιολογική συλλογή. Σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκεται το Πανόραμα, στα 900 μέτρα υψόμετρο, στο οποίο βρίσκεται ο περίφημος βυζαντινός ναός του Αγίου Δημητρίου του 13ου αιώνα.
Η πανέμορφη Γκούρα και ο Φενεός
Δίπλα στα δύο αυτά χωριά βρίσκεται η τεχνητή λίμνη Δόξα στα νερά της οποίας υπάρχει ένα μικρό νησάκι με την εκκλησία του Αγίου Φανουρίου που οι ντόπιο το λένε Παλιομονάστηρο. Το «Ποντικονήσι της Κορινθίας» ενώνεται με τη στεριά με μία στενή λωρίδα γης. Στα βόρεια της λίμνης δεσπόζει η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου που χτίστηκε τον 17ο αιώνα, όταν δηλαδή μεταφέρθηκε από την παλιά της τοποθεσία το νησάκι στη λίμνη Δόξα (από εκεί και η ονομασία Παλιομονάστηρο).
Στο τριώροφο μοναστήρι με την εσωτερική αυλή και τα περιμετρικά διατεταγμένα κελιά είχε συσταθεί έδρα της Φιλικής Εταιρείας από τον ηγούμενο Ναθαναήλ. Η θέα από το μπαλκόνι της Μονής είναι μοναδική, ειδικά αν συνοδεύεται από το γλυκό τριαντάφυλλο που προσφέρουν οι καλόγεροι στους επισκέπτες
Επιστρέφοντας στο Μεσινό και κινούμενοι βόρεια θα συναντήσουμε την Γκούρα. Με υψόμετρο 950 μ. εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τα καλοδιατηρημένα και όμορφα αρχοντικά της αλλά και με την επιβλητική κεντρική της πλατεία. Κινούμενοι βόρεια και αφού περάσουμε το Στενό, θα συναντήσουμε στα δυτικά το χωριό του Φενεού.
Ο Φενεός είναι ένας πανέμορφος οικισμός σε υψόμετρο 920 μέτρων, με τα παλιά πέτρινα σπίτια και το Λαογραφικό Μουσείο της Βασιλικής Μητροπούλου, φορτωμένο με μνήμες και παραδόσεις του τόπου. Ακόμα βορειότερα βρίσκονται τα χωριά του Κάτω και Άνω Ταρσού με υψόμετρο που αγγίζει τα 1150 μ., τα οποία αποτελούν από τα ψηλότερα χωριά της Ελλάδας.
Απαράμιλλης ομορφιάς είναι το έρημο μοναστήρι της Παναγίας του Βράχου, το οποίο στέκει χτισμένο στη σκιά ενός τεράστιου βράχου που φέρνει στον επισκέπτη συνειρμούς από Μετέωρα. Ο ναός του μοναστηριού είναι χτισμένος σε μια σχισμή του βράχου, πάντα ανοιχτός για τον επισκέπτη που θέλει να απολαύσει τη θαυμάσια θέα προς τη Ζήρεια, ειδικά τα χειμωνιάτικα απογεύματα.
Αυτός που θα αποφασίσει να επισκεφθεί τον Φενεό θα έρθει σε άμεση επαφή με την παρθένα φύση και με τους ανθρώπους που είναι ακόμα δεμένοι με τη γη και την παράδοση τους. Η γαλήνη και η ηρεμία από πράγματα αυτονόητα έχουν γίνει… ζητούμενα στην εποχή μας, όμως μια εξόρμηση στα χωριά του Φενεού θα μας πείσει ότι δεν αποτελούν πολυτέλεια, μα για κάποιους καθημερινότητα.
Γιατί, λοιπόν, όχι και για εμάς;
