Το «Greek summer» που επιζητούν Έλληνες και ξένοι τουρίστες στις πολυσύχναστες παραλίες της χώρας μας, δεν περιλαμβάνει μόνο τον ήλιο και τις βουτιές στις παραλίες, αλλά και μια αρνητική πρωτιά για την χώρα μας: Τον αριθμό των πνιγμών, με την Ελλάδα να έχει το αρνητικό ρεκόρ στην Ευρώπη.
Είναι, άλλωστε, πολύ πρόσφατα τα περιστατικά με τα δύο κορίτσια 16 και 19 ετών που πνίγηκαν επειδή δεν γνώριζαν κολύμπι σε πισίνα ξενοδοχείου στη Ρόδο, ή ο πνιγμός ενός 8χρονου κοριτσιού από το Ισραήλ σε πισίνα ξενοδοχείου στην Κρήτη.
Περισσότεροι από 400 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους από πνιγμό ετησίως τα τελευταία χρόνια. Τα περισσότερα θύματα πνίγονται σε απόσταση μικρότερη των 10 μέτρων από την στεριά, ενώ η ηλικιακή ομάδα με την μεγαλύτερη θνησιμότητα είναι άντρες 20-24 ετών.
Ο Θεόφιλος Ροντογιάννης, ναυαγοσώστης στην πολυσύχναστη παραλία του Αγίου Ιωάννη Λευκάδας, μιλάει για το χρέος του ναυαγοσώστη και των λουόμενων ώστε να περιοριστεί και, αν είναι δυνατόν, να εξαλειφθεί το φαινόμενο των καθημερινών πνιγμών στις παραλίες μας και για όλα όσα είναι απαραίτητο να γνωρίζει κάποιος πριν πάει να κολυμπήσει.
–Τι εντολές δίνει ο ναυαγοσώστης σε περίπτωση κινδύνων, όπως να έχει κύμα ή να υπάρχει κακοκαιρία;
-Σε περίπτωση κακοκαιρίας, όταν υπάρχει πιθανότητα για αστραπές η θάλασσα-πισίνα εκκενώνεται και ο ναυαγοσώστης κατεβαίνει από τον Πύργο του. Οι λουόμενοι πηγαίνουν πάντα σε ασφαλές μέρος. Σε περίπτωση κυμάτων ο ναυαγοσώστης καλό είναι να κάνει περιπολία με τα πόδια και το σωσίβιο. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση κακοκαιρίας (κύματα,καταιγίδα) οι λουόμενοι πρέπει πάντα να ακολουθούν τις οδηγίες του ναυαγοσώστη. Σε διαφορετική περίπτωση ο ναυαγοσώστης ειδοποιεί το λιμενικό και το λιμενικό πράττει αναλόγως.
Θάλασσα – Σκάφος
–Πόση πρέπει να είναι η χρονική απόκλιση ανάμεσα στην ώρα του φαγητού με την ώρα που θα κολυμπήσει κάποιος; Ακούμε συχνά ότι πνίγηκε κάποιος επειδή μπήκε φαγωμένος στην θάλασσα.
-Το να αποφασίζεις να κολυμπήσεις σε διάστημα λιγότερο των τριών ωρών από την ώρα που θα φας είναι κάτι που σε οδηγεί σε άμεσο κίνδυνο. Είναι απαραίτητο να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της πέψης, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η καρδιά σας αναγκάζεται να δουλέψει εντατικά ώστε να συνεχίσει την πέψη αλλά και να αντέξει στους ρυθμούς της κολύμβησης. Αυτό προκαλεί κίνδυνο λιποθυμίας, άρα ιδιαίτερα σοβαρό ενδεχόμενο πνιγμού. Επίσης, να τονίσουμε ότι δεν πρέπει να κολυμπά κάποιος υπό την επήρεια αλκοόλ, καθώς μειώνει τα αντανακλαστικά και σε κάνει να υποτιμάς τους κινδύνους.
-Με τα μικρά παιδιά τι πρέπει να προσέχουμε; Είναι πολύ εύκολο να ξεφύγουν από την προσοχή των γονιών τους και να υπάρξει πιθανότητα πνιγμού.
-Τα μικρά παιδιά χωρίζονται στα παιδιά που ξέρουν καλό, μέτριο και καθόλου μπάνιο. Τα παιδιά που δεν γνωρίζουν μπάνιο συνοδεύονται παντα από κάποιον μεγαλύτερο και παντα από το χέρι. Τα παιδιά που ξέρουν μέτριο μπάνιο θα πρέπει να παρακολουθούνται από τους γονείς και να είναι κοντά σε αυτά και τα παιδιά που γνωρίζουν μπάνιο θα πρέπει και αυτά να παρακολουθούνται από κάποιον γονέα. Ο ναυαγοσώστης δεν μπορεί να ξέρει εξ’ ορισμού πόσο καλό μπάνιο γνωρίζει το κάθε παιδί. Παρακολουθεί την παραλία, είναι πάντα έτοιμος να επέμβει, αλλά είναι σημαντικό να υπάρχει η απόλυτη προσοχή των γονιών προς τα παιδιά τους.
–Γενικά, τι πρέπει να προσέχουν οι λουόμενοι; Έχουν βασικές γνώσεις για την παραλία και τους κινδύνους της;
-Ο ναυαγοσώστης γνωρίζει πρώτες βοήθειες, αυτό πρέπει να το ξέρουν οι λουόμενοι. Γενικά όμως, οι λουόμενοι θα ήταν καλό να έχουν κάποιες ναυαγοσωστικής γνώσεις. Βρισκόμαστε στην Ελλάδα, χώρα που περικλείεται από θάλασσα. Μπορεί να είναι μάρτυρες ενός καρδιακού επεισοδίου και να χρειαστεί να επέμβουν οι ίδιοι, όχι μόνο στην παραλία αλλά και στη δουλειά τους, στη βόλτα τους, οπουδήποτε. Η γνώση πρώτων βοηθειών μπορεί να σώσει από τη ζωή ενός αγνώστου μέχρι συγγενικού προσώπου, αρκεί να γνωρίζεις. Είναι απολύτα σημαντικό να έχει επαφή ο κόσμος με την ΚΑΡΠΑ, δηλαδή την καρδιοναπνευστική αναζωογόνηση (30 θωρακικές συμπιέσεις και 2 εμφυσήσεις) και την μέθοδο Heimlich, σε περίπτωση που κάποιος πνίγεται, ή να την πραγματοποιεί κάποιος στον εαυτό του σε αντίστοιχη περίπτωση. Από κει και πέρα, για την παραλία, θα πρέπει να γνωρίζουν τις σημαίες, δηλαδή με την πράσινη κολυμπάμε ελεύθερα, με την κίτρινη κολυμπάμε με προσοχή και με την κόκκινη απαγορεύεται αυστηρά το κολύμπι.
– Τι σημαίνει ακριβώς η δουλειά του ναυαγοσώστη;
– Η δουλειά του ναυαγοσώστη είναι η πρόληψη. Ο καλός ναυαγοσώστης δεν είναι ο ναυαγοσώστης που κάνει τις περισσότερες διασώσεις αλλά ο ναυαγοσώστης που μεριμνεί για να μην φτάσει στο σημείο να καταφύγει σε διάσωση. Όπως λέμε ο καλός ναυαγοσώστης είναι στεγνός παρά βρεγμένος. Δουλειά του ναυαγοσώστη είναι να προφυλάσσει τους λουόμενους από πιθανούς κινδύνους, να ειδοποιήσει για πιθανά βράχια που υπάρχουν στην παραλία, για τους κινδύνους που κρύβει η θάλασσα, όπως κύματα, ρεύματα, δηλητηριώδη ψάρια.
–Το ωράριο του ναυαγοσώστη ποιο είναι; Υπάρχουν πολλά καταγεγραμμένα περιστατικά όπου σημειώνεται πνιγμός και δεν υπάρχει ναυαγοσώστης, καθώς έχει σχολάσει.
-Το ωράριο του ναυαγοσώστη στις δημόσιες παραλίες, όπως η δική μας, είναι με βάση τον νόμο από τις 10:30 έως τις 17:30. Από κει και πέρα, κάθε λουόμενος κολυμπά με δική του ευθύνη. Όσον αφορά τις ιδιωτικές παραλίες και τις πισίνες, το ωράριο ορίζεται από τους ιδιώτες, προς τους εργαζόμενους ναυαγοσώστες.