«Τέλος εποχής»: Μετά από δεκαετίες ουδετερότητας, Σουηδία και Φινλανδία ένα βήμα πριν από την ένταξη στο ΝΑΤΟ

Υπέρ μιας ένταξης «χωρίς καθυστέρηση» της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ τάχθηκαν χτες δημόσια, με κοινή τους δήλωση, ο Πρόεδρος και η πρωθυπουργός της χώρας, μια κίνηση που – μαζί με τις αναμενόμενες αντίστοιχες δηλώσεις από τη Σουηδία – θέτει σε νέα, ακόμη πιο επικίνδυνη φάση τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας.

Αμεσα απάντησε η Μόσχα, απειλώντας με «στρατιωτικο-τεχνικά αντίποινα».

Σε κάθε περίπτωση επιβεβαιώνεται πως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η πολεμική σύγκρουση που συνεχίζεται με πολύμορφη ΝΑΤΟική εμπλοκή, ως κορύφωση της μακρόχρονης ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης συμφερόντων στην περιοχή, συσσωρεύει ακόμη περισσότερο «μπαρούτι» στην Ευρώπη, ενώ εντείνεται ο ανελέητος ανταγωνισμός για σφαίρες επιρροής, δρόμους μεταφοράς Ενέργειας και εμπορευμάτων, με θύματα τους λαούς.

Η ένταξη στο ΝΑΤΟ «θα ενίσχυε την ασφάλεια της Φινλανδίας. Ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Φινλανδία θα ενίσχυε τη συμμαχία στο σύνολό της», αναφέρουν στη δήλωσή τους ο Πρόεδρος της χώρας Σ. Νιινίστο και η πρωθυπουργός Σάνα Μάριν, ενώ αναμένουν «ότι τα βήματα που χρειάζονται ακόμη σε εθνικό επίπεδο για να ληφθεί η απόφαση αυτή θα γίνουν γρήγορα εντός των αμέσως επόμενων ημερών».

Υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ τάσσεται η ευρεία πλειοψηφία 200 βουλευτών στο φινλανδικό κοινοβούλιο, με μόνο περίπου 10 βουλευτές να αντιτίθενται. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Μάριν αναμένεται να λάβει επίσημα θέση το Σάββατο, ενώ η επίσημη απόφαση για την ένταξη θα ληφθεί από το Συμβούλιο για την Ασφάλεια και την Εξωτερική Πολιτική, το οποίο απαρτίζουν ο αρχηγός του κράτους, η πρωθυπουργός και υπουργοί. Την Κυριακή θα παραχωρηθεί συνέντευξη Τύπου για τις αποφάσεις.

Ο Φινλανδός Πρόεδρος υπογράφει «εγγυήσεις αμοιβαίας προστασίας» με τη Βρετανία την Τετάρτη, μία μέρα πριν τη δημόσια τοποθέτησή του υπέρ της άμεσης ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

Η ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα ενίσχυε την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και της Βόρειας Ευρώπης, αλλά και θα ενδυνάμωνε επιπλέον το ΝΑΤΟ, ανέφερε ο Φινλανδός ΥΠΕΞ, Π. Χααβίστο, μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου. «Ο πόλεμος, που ξεκίνησε από τη Ρωσία, θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και τη σταθερότητα όλης της Ευρώπης», πρόσθεσε, ωστόσο «η Φινλανδία δεν αντιμετωπίζει άμεση στρατιωτική απειλή».

«Η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν θα είναι εναντίον κανενός», ισχυρίστηκε νωρίτερα ο Φινλανδός Πρόεδρος, την ώρα που η σκανδιναβική χώρα μοιράζεται με τη Ρωσία σύνορα 1.300 χλμ., αλλά ταυτόχρονα πρόσθεσε πως η Ρωσία μπορεί να κατηγορήσει μόνο τον εαυτό της αν δει τη γειτονική της χώρα να εντάσσεται στο ΝΑΤΟ.

Θέμα ημερών θεωρείται και η αίτηση της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, με την ΥΠΕΞ, Αν Λίντε, να δηλώνει χτες πως η θέση της Φινλανδίας – ο στενότερος εταίρος της Σουηδίας για την ασφάλεια και την άμυνα – θα ληφθεί υπόψη για την απόφαση της χώρας της.

Η σουηδική εφημερίδα «Expressen» αναφέρει σε χτεσινό δημοσίευμά της πως η κυβέρνηση της Σουηδίας σχεδιάζει να υποβάλει την ερχόμενη βδομάδα αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ. Προσθέτει ότι το σουηδικό κοινοβούλιο θα συζητήσει τη Δευτέρα την κατάσταση της ασφάλειας και η σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός, Μαγκνταλένα Αντερσον, θα συγκαλέσει μετά ειδική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, κατά την οποία θα ληφθεί η επίσημη απόφαση για υποβολή αιτήματος ένταξης.

Στο μεταξύ, Φινλανδία και Σουηδία έχουν ήδη προχωρήσει σε επαφές με ισχυρά κράτη του ΝΑΤΟ (ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία κ.ά.), ζητώντας «διαβεβαιώσεις ασφαλείας» απέναντι σε πιθανή επιθετική αντίδραση της Ρωσίας, το μεσοδιάστημα μέχρι την πλήρη ένταξη.

Κατά την επίσκεψη του Βρετανού πρωθυπουργού, Μπ. Τζόνσον, στις δύο χώρες υπογράφτηκαν κοινές δηλώσεις αμοιβαίας προστασίας.

Η ανακοίνωση της Φινλανδίας ότι σκοπεύει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ θα προκαλέσει «αντίποινα» από τη Ρωσία, τόσο στρατιωτικο-τεχνικού όσο και άλλου χαρακτήρα, «προκειμένου να σταματήσει η ανάδειξη απειλών για την εθνική μας ασφάλεια», υπογραμμίζει το ρωσικό ΥΠΕΞ.

Αυτή η απόφαση της φινλανδικής ηγεσίας συνιστά «ριζική αλλαγή» στην εξωτερική πολιτική της χώρας και το Ελσίνκι «πρέπει να έχει επίγνωση της ευθύνης του και των συνεπειών μιας τέτοιας κίνησης», συνεχίζει.

«Η ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα βλάψει σοβαρά τις διμερείς σχέσεις Ρωσίας – Φινλανδίας και τη διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή της Βόρειας Ευρώπης», επισημαίνει το ρωσικό ΥΠΕΞ, προσθέτοντας πως η εδώ και δεκαετίες πολιτική της Φινλανδίας για μη ένταξη σε στρατιωτικές συμμαχίες ήταν «θεμέλιο της σταθερότητας στην περιοχή της Βόρειας Ευρώπης» και της «ασφάλειας της Φινλανδίας».

«Η επέκταση του ΝΑΤΟ και της στρατιωτικής υποδομής του κοντά στα σύνορά μας δεν κάνει τον κόσμο – και το σημαντικότερο την ευρασιατική μας ήπειρο – πιο σταθερό και ασφαλή» και «σίγουρα» αποτελεί απειλή για τη Ρωσία, επισήμανε με τη σειρά του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ. Τα μέτρα που θα πάρει η Ρωσία «για να διατηρήσει την ασφάλειά της» και την «ισορροπία» θα εξαρτηθούν και από την «εγγύτητα της στρατιωτικής υποδομής του ΝΑΤΟ» στα ρωσικά σύνορα, πρόσθεσε.

Επανέλαβε τις εντολές του Ρώσου Προέδρου τον Μάρτη προς το υπουργείο Αμυνας να αναπτύξει μέτρα για την ενίσχυση των δυτικών συνόρων της Ρωσίας, έναντι της ενίσχυσης της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Από την πλευρά του, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, εξήρε την επιλογή της Φινλανδίας σε τηλεφωνική συνομιλία που είχε χτες με τον Φινλανδό ομόλογό του. «Επίσης συζητήσαμε την ευρωπαϊκή ένταξη της Ουκρανίας και την αμυντική αλληλεπίδραση», είπε ο Ζελένσκι.

Τη δήλωση της φινλανδικής ηγεσίας χαιρέτισε ο γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, τονίζοντας ότι η αίτηση της Φινλανδίας «θα γίνει δεκτή θερμά στο ΝΑΤΟ και η διαδικασία προσχώρησης θα είναι ομαλή και γρήγορη».

«Η Φινλανδία είναι ένας από τους στενότερους εταίρους του ΝΑΤΟ, μια ώριμη δημοκρατία, μέλος της ΕΕ και συνεισφέρει σημαντικά στην ευρωατλαντική ασφάλεια», είπε, ενώ η ένταξη στο ΝΑΤΟ «θα ενισχύσει την ασφάλεια τόσο του ΝΑΤΟ όσο και της Φινλανδίας». Στέλνοντας μήνυμα προς ανταγωνιστικά ιμπεριαλιστικά κέντρα, σημείωσε πως «η ένταξη της Φινλανδίας θα καταδείξει ότι η πόρτα του ΝΑΤΟ είναι ανοιχτή και ότι η χώρα αποφασίζει η ίδια το μέλλον της».

Για «ιστορικό βήμα», που θα «συμβάλει σημαντικά στην ευρωπαϊκή ασφάλεια», έκανε λόγο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ, ενώ «με τη Ρωσία να διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία, είναι ένα ισχυρό μήνυμα αποτροπής».

Οι χώρες της Βαλτικής, που είναι μέλη του NATO, χαιρέτισαν την ανακοίνωση της Φινλανδίας καθώς «το ΝΑΤΟ πρόκειται να γίνει ισχυρότερο» και «οι χώρες της Βαλτικής πιο ασφαλείς», όπως δήλωσε ο ΥΠΕΞ της Λιθουανίας, Γκ. Λαντσμπέργκις.

Από την πλευρά της η Δανία θα κάνει τα πάντα για μια ταχεία ενταξιακή διαδικασία της Φινλανδίας στο NATO, είπε η πρωθυπουργός, Μέτε Φρεντέρικσεν.

Η εντεινόμενη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης μιας άμεσης σύγκρουσης Ρωσίας – ΝΑΤΟ, προειδοποίησε για ακόμη μια φορά ο πρώην πρωθυπουργός και αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμ. Μεντβέντεφ, υπογραμμίζοντας παράλληλα τον κίνδυνο η σύγκρουση αυτή να μετατραπεί σε πυρηνικό πόλεμο.

«Το γεγονός ότι χώρες του ΝΑΤΟ διοχετεύουν όπλα στην Ουκρανία, εκπαιδεύουν στρατεύματα για να χρησιμοποιούν δυτικό εξοπλισμό, στέλνουν μισθοφόρους, καθώς και οι ασκήσεις χωρών της Συμμαχίας κοντά στα σύνορά μας αυξάνουν την πιθανότητα μιας άμεσης και ανοικτής σύγκρουσης ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία», αναφέρει ο Μεντβέντεφ. «Μια τέτοια σύγκρουση εμπεριέχει πάντα τον κίνδυνο να μετατραπεί σε πλήρη πυρηνικό πόλεμο», κάτι που «θα ήταν ένα καταστροφικό σενάριο για όλους», πρόσθεσε.

«Η Ρωσία θα είναι έτοιμη να δώσει την πιο αποφασιστική απάντηση σε όποιον προσπαθήσει με κάποιο τρόπο να μπει στην Ουκρανία, στη στρατιωτική επιχείρηση που διεξάγουν εκεί οι ρωσικές Ενοπλες Δυνάμεις», ξεκαθάρισε και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, παραπέμποντας σε παλιότερη δήλωση του Ρώσου Προέδρου.

Σχολιάζοντας το θέμα μιας πιθανής άμεσης σύγκρουσης Ρωσίας – ΝΑΤΟ, ο Πεσκόφ είπε ότι «όλοι θέλουν να αποφύγουν» αυτό το σενάριο.

Στο μεταξύ, εντείνεται μέρα με τη μέρα η ΝΑΤΟική εμπλοκή στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία, μεταξύ άλλων και με μισθοφόρους και «εθελοντές».

Προχτές 103 Τσέχοι έλαβαν προεδρική άδεια «για να πολεμήσουν εθελοντικά στην Ουκρανία απέναντι στους εισβολείς από τη Ρωσία». Στην Τσεχία η νομοθεσία απαγορεύει στους πολίτες να πολεμούν για λογαριασμό ενόπλων δυνάμεων άλλων χωρών. Ωστόσο, προβλέπεται εξαίρεση στην περίπτωση που λάβουν ειδική άδεια. Οι «εθελοντές» αναμένουν πλέον να λάβουν έγκριση και από τον πρωθυπουργό πριν αναχωρήσουν.

Ηδη χιλιάδες μισθοφόροι από τη Δύση βρίσκονται στην Ουκρανία, πολεμώντας ενάντια στη Ρωσία, σύμφωνα με μαρτυρίες, δυτικά δημοσιεύματα και ουκρανικές δηλώσεις.

Για αμυντική βοήθεια, συνεργασία στον ενεργειακό τομέα και αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας συνομίλησαν προχτές βράδυ τηλεφωνικά ο Γερμανός καγκελάριος, Ο. Σολτς και ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι.

Ο καγκελάριος ενημερώθηκε για την τρέχουσα κατάσταση και για την πορεία των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία και τόνισε ότι η Μόσχα «εξακολουθεί να καλείται να τερματίσει αμέσως τις εχθροπραξίες στην Ουκρανία και να αποκαταστήσει την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας».

Στο μεταξύ, τα ευρωπαϊκά μονοπώλια ήδη προετοιμάζονται να πιάσουν θέση στις επενδύσεις για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Στην ανάγκη να εγκριθεί ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ για την Ουκρανία αναφέρθηκε ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μ. Ντράγκι, αναχωρώντας από τις ΗΠΑ: «Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Η καταστροφή των πόλεων, των βιομηχανικών υποδομών, των καλλιεργήσιμων εκτάσεων της χώρας θα απαιτήσει τεράστιες επενδύσεις. Χρειάζεται ουσιαστικά ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Ουκρανία, σαν και αυτό που συνέβαλε στις ιδιαίτερες σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη». Η Ευρώπη πρέπει να συμβάλει στην όλη διαδικασία ανοικοδόμησης, διότι «αυτή είναι η ώρα της Ευρώπης και πρέπει να το κατανοήσουμε».

Πάντως η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ δεν φαίνεται να γίνεται άμεσα, κάτι που αναγνώρισε και ο Ουκρανός ΥΠΕΞ, Ντμ. Κουλέμπα: «Δεν μιλάμε για ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, αλλά είναι σημαντικό για μας να κρατήσετε αυτήν τη θέση για την Ουκρανία».

Το Κίεβο κατέθεσε τον φάκελο της υποψηφιότητάς της στην ΕΕ λίγες μέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής, αλλά ορισμένα κράτη – μέλη τηρούν επιφυλακτική στάση, ακόμη και για τη χορήγηση του καθεστώτος της υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία.

Χτες, εξάλλου, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι αλλάζει τη στάση της και πλέον απορρίπτει την προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ. Μέχρι τώρα η Μόσχα διαφοροποιούσε το θέμα ένταξης στο ΝΑΤΟ από την ένταξη στην ΕΕ, ωστόσο χτες ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Ντμ. Πολιάνσκι, ξεκαθάρισε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να περιλαμβάνεται σε οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία.

«Η κατάσταση άλλαξε μετά τη δήλωση του κ. Μπορέλ ότι “αυτός ο πόλεμος πρέπει να κερδηθεί στο πεδίο της μάχης” και μετά το γεγονός ότι η ΕΕ είναι ο ηγέτης στην παράδοση όπλων» στην Ουκρανία, ανέφερε.

Στη Γερμανία ξεκίνησαν χτες εργασίες υπουργικής Συνόδου του G7 στο κρατίδιο Σλέσβιχ-Χολστάιν, στα παράλια της Βαλτικής Θάλασσας, με κεντρικά θέματα τον πόλεμο στην Ουκρανία, την κλιματική αλλαγή και την πανδημία.

Ο δε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Αντ. Μπλίνκεν θα βρίσκεται στο Βερολίνο το Σάββατο για να συμμετάσχει σε συνάντηση των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία. Την Κυριακή ο Μπλίνκεν θα ταξιδέψει στο Παρίσι με την Εμπορική Αντιπρόσωπο των ΗΠΑ Κάθριν Τάι και την υπουργό Εμπορίου Τζίνα Ραϊμόντο, για τη 2η υπουργική συνάντηση του Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΗΠΑ – ΕΕ.

Οι αρχές στο Κίεβο δεν θα καταφέρουν ποτέ να θέσουν ξανά υπό τον έλεγχό τους το Λουγκάνσκ, ξεκαθάρισε χτες ο φιλορώσος ηγέτης της λεγόμενης «δημοκρατίας», Λ. Πασέτσνικ. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αρχές της «Δημοκρατίας» του Λουγκάνσκ θα λάβουν απόφαση για ένταξη στη Ρωσία μαζί με τον λαό, μετά το τέλος των εχθροπραξιών.

Αντίστοιχα και η Νότια Οσετία σχεδιάζει δημοψήφισμα για ένταξη στη Ρωσία, ενώ τέτοιες κινήσεις δρομολογούνται και στη Χερσώνα, περιοχή κοντά στην Κριμαία. Στο μεταξύ, το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ τοποθέτησαν πρόσφατα πρέσβεις στη Μόσχα.

Ο λαός στις «απελευθερωμένες περιοχές» του Ντονμπάς είναι φοβισμένος, καθώς «η Ουκρανία συνεχίζει να λέει ότι θα επιστρέψει σε αυτά τα εδάφη και θα ακολουθήσει εκδίκηση», είπε ο φιλορώσος ηγέτης.

Παράλληλα εντείνονται οι εχθροπραξίες στο Ντονμπάς. Προδιαγράφοντας κλιμάκωση της επίθεσης, η ρωσική στρατιωτική ηγεσία κάλεσε τη διεθνή κοινότητα, τον ΟΗΕ, τον ΟΑΣΕ και τη Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού να αναλάβουν πρωτοβουλία απομάκρυνσης των αμάχων από δυο πόλεις της Ανατολικής Ουκρανίας, Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ.

Οπως είπε ο Ρώσος υποστράτηγος, τα ουκρανικά στρατεύματα, οχυρωμένα σε Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ, χρησιμοποιούν τους περίπου 90.000 αμάχους σαν ανθρώπινες ασπίδες. Τα δύο αστικά κέντρα αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους των γραμμών άμυνας του ουκρανικού στρατού στο Ντονμπάς.

Επίσης συνεχίζονται τα ουκρανικά χτυπήματα σε ρωσικό έδαφος. Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της ρωσικής νοτιοδυτικής περιφέρειας Μπέλγκοροντ, χτες ένας άνθρωπος σκοτώθηκε και άλλοι τρεις τραυματίστηκαν από ουκρανικό βομβαρδισμό σε μεθοριακό χωριό.

Οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν την αντεπίθεσή τους βόρεια της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας, το Χάρκοβο, και ανακαταλαμβάνουν πόλεις και χωριά που βρίσκονται προς τα σύνορα με τη Ρωσία, ανακοίνωσε χτες η Βρετανία. Η Ρωσία φέρεται ότι έχει αποσύρει μονάδες από την περιοχή και οι δυνάμεις της είναι πιθανόν να αναπτυχθούν εκ νέου, αφότου αναπληρώσουν τις απώλειες που υπέστησαν στην ανατολική όχθη του ποταμού Σεβέρσκι Ντονέτς, προσθέτει το βρετανικό υπουργείο Αμυνας.

Η Ουκρανία πρότεινε στη Ρωσία να γίνει ανταλλαγή Ρώσων αιχμαλώτων πολέμου με τους βαριά τραυματισμένους μαχητές του Τάγματος Αζόφ στο χαλυβουργείο «Αζοφστάλ» στη Μαριούπολη και διεξάγονται διαπραγματεύσεις.

Η Ρωσία ανακοίνωσε πως έπληξε δύο αποθήκες πυρομαχικών στην περιοχή του Τσερνίχιβ καταστρέφοντας ένα σύστημα αντιαεροπορικών πυραύλων S-300 στην περιοχή του Χαρκόβου και έναν σταθμό ραντάρ κοντά στην Οδησσό.