Ένα γλυκό με γεύση νοσταλγική, αγαπημένη που με ταξιδεύει σε μια άλλη εποχή… πιο ανέμελη, πιο τρυφερή. Ένα γλυκό που μου θυμίζει τα καλοκαίρια στο χωριό, την αυλή της γιαγιάς μου με τις τριανταφυλλιές και τους χρωματιστούς τενεκέδες με τις ανθισμένες μολόχες. Γιατί όταν μυρίζω πουτίγκα, πάντα αυτό θυμάμαι.
Η πουτίγκα ήταν το γλυκό σήμα κατατεθέν του ζαχαροπλαστείου του χωριού. Η αλήθεια είναι ότι σαν παιδί δεν εκτιμούσα ιδιαίτερα τη νοστιμιά και τα θέλγητρα της πουτίγκας. Μου φαινόταν βαρετή και αδιάφορη. Πού ακούστηκε γλυκό χωρίς σοκολάτα(!); Χρειάστηκε να μεγαλώσω περισσότερο για να ανακαλύψω το γευστικό της μεγαλείο. Το ελαφρά σιροπιασμένο παντεσπάνι με τα τραγανά καρύδια να «σκάνε» στο δόντι, τη γενναιόδωρη στρώση δροσερής κρέμας με τη βελούδινη υφή και το άφθονο πασπάλισμα κανέλας. Πλούσια αλλά ισορροπημένα γλυκιά, με τα καρύδια να γίνονται αισθητά σε κάθε μπουκιά και το πικάντικο άρωμα κανέλας και γαρίφαλου να σου γαργαλάει τα ρουθούνια και να σε ξελογιάζει προτού καν προλάβει η γεύση.
Μπορεί στο χωριό μου η πουτίγκα να έχει την τιμητική της αλλά την συναντάμε με διαφορετικά ονόματα και μικρές παραλλαγές στα υλικά και τον τρόπο παρασκευής σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος. Είναι γνωστή και ως “σπάτουλα” ή “κοφτή” αλλά στην ουσία πρόκειται πάντα για ένα καρυδένιο παντεσπάνι, μια καρυδόπιτα, με επικάλυψη κρέμας. Η κρέμα μπορεί να είναι ρευστή ή πυκνή, με αποτέλεσμα η πουτίγκα να σερβίρεται άλλοτε με το κουτάλι κι άλλοτε να κόβεται σε κομμάτια. Και φυσικά «η δική μας» πουτίγκα το μόνο κοινό που έχει με την πουτίγκα των Άγγλων ή των Αμερικανών είναι το όνομα.
Έχουν περάσει χρόνια από την τελευταία φορά που γεύτηκα πουτίγκα από το χωριό μου και η παιδική γευστική μου μνήμη έχει πια ξεθυμάνει, μόνο η εικόνα και το άρωμα παραμένουν ανεξίτηλα. Η επιθυμία μου, όμως, να τη γευτώ ξανά με οδήγησε στην αναζήτηση μιας συνταγής που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τα γούστα μου. Επειδή «ρωτώντας πας στην Πόλη» ρώτησα, έψαξα και έμαθα, αφού πρώτα έπαθα, ότι η πετυχημένη συνταγή της τάδε θείας που σου λέει να βάλεις μια κούπα από το ένα και δυο κουταλιές από το άλλο −άγνωστο πόσο ακριβώς εννοεί αφού όπως όλες οι «παλιές» νοικοκυρές μαγειρεύει με «το μάτι» και δε μπορεί να σου δώσει ακριβείς δοσολογίες− σπάνια πετυχαίνει όταν τη φτιάχνεις εσύ.
Αυτή είναι η συνταγή που κατέληξα μετά από δοκιμές και φτιάχνω πλέον αρκετά συχνά μια και την τιμάμε οικογενειακώς. Η συνταγή θέλει το χρόνο της αλλά η διαδικασία είναι αρκετά εύκολη και αξίζει την αναμονή. Η βάση γίνεται απίστευτα αφράτη και νοτίζει ελαφρά από το σιρόπι, χωρίς να παπαριάζει. Η πλούσια κρέμα με την προσθήκη ελαφριά χτυπημένης κρέμας γάλακτος γίνεται πιο ντελικάτη και βελούδινη. Είναι γλυκιά όσο πρέπει για να μην σε λιγώνει, δροσερή, αρωματική και επικίνδυνα νόστιμη. Είναι ένα γλυκό ευπρόσδεκτο όλες τις εποχές και σίγουρα θα το απολαύσετε, αν και όποτε το δοκιμάσετε.
• Για να έρθουν τα αυγά πιο γρήγορα σε θερμοκρασία δωματίου, τα βάζουμε σε ένα μπολ, τα σκεπάζουμε με χλιαρό νερό και τα αφήνουμε για 10 λεπτά.
• Αν θέλουμε, μπορούμε να παραλείψουμε την προσθήκη κρέμας γάλακτος στην κρέμα, ωστόσο είναι το υλικό εκείνο που χαρίζει στην κρέμα πιο ανάλαφρη υφή και πιο πλούσια γεύση.
Καρυδόπιτα με κρέμα (πουτίγκα)
Γλυκιά όσο πρέπει για να μην σε λιγώνει, δροσερή, αρωματική και επικίνδυνα νόστιμη, η πουτίγκα είναι ένα γλυκό ευπρόσδεκτο όλες τις εποχές.
περίπου 12−16 κομμάτια
Υλικά:
Για την καρυδόπιτα
½ κούπα αλεύρι που φουσκώνει μόνο του (63g)
¾ κ.γλ. μπέικιν πάουντερ (3.5g)
1 κ.γλ. κανέλα σε σκόνη (2.5g)
⅙ κ.γλ. γαρίφαλο, τριμμένο
4 αυγά μεσαίου μεγέθους, σε θερμοκρασία δωματίου
½ κούπα ζάχαρη (100g)
¾ κούπας καρύδια, χοντροκομμένα (90g)
Για το σιρόπι
1½ κούπα ζάχαρη (300g)
1½ κούπα νερό (360ml)
1 κ.σ. κονιάκ (προαιρετικά)
Για την κρέμα
1 κούπα ζάχαρη (200g)
⅔ κούπας αλεύρι για όλες τις χρήσεις (85g)
1 πρέζα αλάτι
3 κρόκους αυγού
1 λίτρο γάλα φρέσκο
2 κ.γλ. εκχύλισμα βανίλιας ή 2 βανιλίνες
200ml κρέμα γάλακτος 30−35% λιπαρά, παγωμένη (προαιρετικά)
Για το πασπάλισμα
½ κούπα καρύδια, χοντροκομμένα (60g)
2 κ.γλ. κανέλα σε σκόνη (5g)
Εκτέλεση:
1. Τοποθετούμε τη σχάρα στην προτελευταία θέση και προθερμαίνουμε το φούρνο στους 175°C, στις αντιστάσεις. Βουτυρώνουμε ένα ορθογώνιο ταψί με διαστάσεις 25x35cm.
2. Για την καρυδόπιτα: Σε ένα μικρό μπολ κοσκινίζουμε μαζί το αλεύρι, το μπέικιν πάουντερ, την κανέλα και το γαρίφαλο. Στον κάδο του μίξερ (ή σε ένα μεγάλο μπολ) προσθέτουμε τα αυγά και τη ζάχαρη και χτυπάμε με το «σύρμα» (ή με το μίξερ χειρός), στη δυνατή ταχύτητα, για 10−15 λεπτά ή έως ότου το μείγμα να τριπλασιαστεί σε όγκο, να αφρατέψει και να αποκτήσει ένα υπόλευκο χρώμα. Προσθέτουμε τα κοσκινισμένα υλικά σε δόσεις και ανακατεύουμε με μια σπάτουλα με απαλές κυκλικές κινήσεις για να ομογενοποιηθούν, προσέχοντας να μην ξεφουσκώσει το μείγμα. Ρίχνουμε και ανακατεύουμε απαλά τα καρύδια.
3. Αδειάζουμε το μείγμα στο ταψί και το απλώνουμε ομοιόμορφα με τη βοήθεια μιας σπάτουλας. Ψήνουμε στον προθερμασμένο φούρνο για 25−30 λεπτά, μέχρι να φουσκώσει και να ροδίσει. Κατά το ψήσιμο η καρυδόπιτα αρχικά θα φουσκώσει πολύ και προς το τέλος θα «κάτσει» λίγο. Δεν μας ανησυχεί αυτό, είναι φυσιολογικό. Βγάζουμε την καρυδόπιτα από το φούρνο και αφήνουμε να κρυώσει εντελώς, πριν τη σιροπιάσουμε.
4. Για το σιρόπι: Βάζουμε σε ένα κατσαρολάκι το νερό και τη ζάχαρη και το τοποθετούμε σε μέτρια φωτιά. Ανακατεύουμε κατά διαστήματα μέχρι να διαλυθεί η ζάχαρη και αφήνουμε να βράσει για 5 λεπτά, μετρώντας από την ώρα που θα ξεκινήσει ο βρασμός. Αποσύρουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε το κονιάκ. Περιχύνουμε κουταλιά−κουταλιά την κρύα καρυδόπιτα με το ζεστό σιρόπι.
5. Για την κρέμα: Όσο ψήνεται η καρυδόπιτα, ετοιμάζουμε την κρέμα. Σε μια κατσαρόλα με βαρύ πάτο αναμειγνύουμε τη ζάχαρη, το αλεύρι και το αλάτι. Προσθέτουμε τους κρόκους και 1/4 κούπας γάλα και ανακατεύουμε με ένα σύρμα χειρός, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μία πυκνή πάστα. Ρίχνουμε το υπόλοιπο γάλα και ανακατεύουμε καλά. Ζεσταίνουμε το μείγμα σε χαμηλή φωτιά, ανακατεύοντας συνεχώς, μέχρι να δέσει η κρέμα και να αρχίσει να κοχλάζει. Από τη στιγμή που θα εμφανιστούν οι πρώτες φουσκάλες, συνεχίζουμε το ανακάτεμα για 1−2 λεπτά ακόμη και αποσύρουμε από τη φωτιά. Θα χρειαστούν συνολικά περίπου 20 λεπτά (αν βιαστούμε η κρέμα θα μυρίζει ωμό αλεύρι). Προσθέτουμε τη βανίλια και ανακατεύουμε. Αδειάζουμε την κρέμα σε ένα ρηχό σκεύος για να κρυώσει πιο γρήγορα και καλύπτουμε με μεμβράνη, φροντίζοντας να εφάπτεται στην επιφάνειά της, ώστε να μη σχηματιστεί κρούστα. Αφήνουμε να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου για 1 ώρα περίπου και να γίνει χλιαρή.
6. Χτυπάμε την κρέμα γάλακτος μέχρι να σχηματιστούν απαλές κορυφές και την ενσωματώνουμε στην χλιαρή κρέμα, ανακατεύοντας απαλά με μια σπάτουλα. Απλώνουμε την κρέμα πάνω στην σιροπιασμένη καρυδόπιτα. (Αν παραλείψουμε την κρέμα γάλακτος, αφρατεύουμε την χλιαρή κρέμα, χτυπώντας την με το σύρμα μέχρι να γίνει λεία και την απλώνουμε πάνω στην σιροπιασμένη καρυδόπιτα.)
7. Βάζουμε το γλυκό στο ψυγείο για 3−4 ώρες, μέχρι να κρυώσει καλά και να σφίξει η κρέμα. Πασπαλίζουμε με χοντροκομμένα καρύδια και κανέλα, κόβουμε σε κομμάτια και σερβίρουμε.
ouzinista.wordpress.com
