Λ. Μενδώνη στο Πρώτο: Ο Α. Φασιανός έφτιαχνε σκίτσα σε… κόλλες χασάπικου
«Ο Αλέκος Φασιανός ήταν ένας πολύ γλυκός άνθρωπος, η αυστηρότητα που έβγαζε δεν είχε καμία σχέση με αυτό που ήταν. Ήταν γεμάτος ευγένεια, γλυκύτητα, καλοσύνη. Ο Αλέκος αγαπούσε τους ανθρώπους όπως αγαπούσε και την Τέχνη, αγαπούσε τα χρώματα, αγαπούσε την Ελλάδα. Ένας πολύ γλυκός άνθρωπος, εξαιρετικά προσηνής», τόνισε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη, αναφορικά με τον θάνατο του εμβληματικού Έλληνα ζωγράφου.
Όπως αποκάλυψε, «ιδιαίτερα στην Τζια τον θυμούνται όλοι όταν κατέβαινε μόνος του να ψωνίσει, πολλές φορές πήγαινε στον χασάπη και μέχρι να τους ετοιμάσει την παραγγελία σκιτσάρισε πάνω στα χαρτιά του χασάπικου και άφηνε εκεί αυτά τα σκίτσα». Μίλησε για έναν άνθρωπο γαλαντόμο, με πλούσια αισθήματα και με μια τεράστια παιδεία, η οποία πέρα από τη δική του μόρφωση οφειλόταν σε πολύ μεγάλο βαθμό στη μητέρα του Ελένη –που ήταν ιδιαίτερα καλλιεργημένη, διαπρεπής φιλόλογος – και η οποία «εμφύσησε στα παιδιά της και ειδικά στον Αλέκο αυτή την αγάπη για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Αυτό άλλωστε απηχούν τα έργα του», επισήμανε.
Η κυρία Μενδώνη είπε ότι τον γνώριζε οικογενειακά από μικρό παιδί καθώς ήταν σχεδόν γείτονες και τον γνώρισε καλύτερα στην Τζια όπου η ίδια είχε το αρχαιολογικό της έργο και ο εκλιπών ήταν εξαιρετικά συνδεδεμένος με το νησί, καθώς «ήταν εκεί με τους συναδέλφους του τους άλλους μεγάλους ζωγράφους και είχαμε μια πολύ στενή σχέση όπως και με την Μαρίζα, τη σύζυγό του».
«Και πραγματικά παρά το γεγονός ότι ήταν κάτι αναμενόμενο γιατί είχε ταλαιπωρηθεί στο τέλος, δεν παύει να είναι πολύ δύσκολο και δυσάρεστο πρωτίστως για την οικογένειά του και δευτερευόντως για τους φίλους του αλλά και για όλους τους Έλληνες. Τον αγαπούσαν τον Αλέκο, τον αγαπάνε και δεν θα τον ξεχάσουν οι Έλληνες τον Αλέκο», είπε χαρακτηριστικά.
«Είχα καιρό να του μιλήσω. Τελευταία είχα συναντήσει τη σύζυγό του και την κόρη του Βικτώρια, η οποία ετοιμάζει το Μουσείο Αλέκου Φασιανού. Είναι κρίμα που δεν πρόλαβε ο ίδιος να το δει, αλλά είναι βέβαιο ότι σε αυτό το πολύ ωραίο κτίριο που είχαν ετοιμάσει μαζί με τον αρχιτέκτονα Κυριάκο Κρόκο, το έργο του θα αναδειχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», συμπλήρωσε.
Ο πολιτικός κόσμος αποχαιρετά τον μεγάλο ζωγράφο, Αλέκο Φασιανό, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών.
Η συλλυπητήρια ανακοίνωση της Προέδρου της Δημοκρατίας
Για «έναν αυθεντικό δημιουργό που έχτισε έναν εντελώς δικό του, προσωπικό κόσμο», έκανε λόγο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου στη συλλυπητήρια ανακοίνωσή της.
«Αποχαιρετούμε σήμερα έναν ζωγράφο από τους πλέον αναγνωρίσιμους, ξεχωριστούς, οικείους και αγαπητούς της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, έναν αυθεντικό δημιουργό που έχτισε έναν εντελώς δικό του, προσωπικό κόσμο. Το έργο του, γεμάτο σφρίγος και ζωντάνια, εποικισμένο με χαρακτηριστικές μορφές ζωγραφισμένες σε ηρωική κλίμακα, συναιρώντας επιρροές από την αρχαιοελληνική τέχνη, τη λαϊκή παράδοση, τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό, αποπνέει μια ιδιαίτερη αίσθηση της ελληνικότητας και καταφέρνει, με την αλήθεια του, να καταστήσει οικουμενικό το τοπικό, κατακτώντας τη διεθνή αναγνώριση. Εκφράζω τη βαθιά μου λύπη για την απώλεια του Αλέκου Φασιανού, και τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».
Η δήλωση του Πρωθυπουργού
Αντίστοιχη δήλωση εξέδωσε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η Ελλάδα δεν έχει πια μαζί της έναν μεγάλο καλλιτέχνη που χάρισε απλόχερα χρώμα στην καθημερινότητά της. Έναν ζωγράφο, αληθινό ποιητή. Όχι μόνο γιατί ο Αλέκος Φασιανός έγραφε ο ίδιος ποιήματα και πεζά. Αλλά κυρίως γιατί με τον χρωστήρα του ισορροπούσε πάντα ανάμεσα στον ρεαλισμό και την αφαίρεση. Στις απλές και τις ονειρικές στιγμές. Στην πραγματικότητα και τον μύθο. Σφράγισε, έτσι, για δεκαετίες μία αισθητική που γεννούσε γνήσιο και πλούσιο συναίσθημα.
Είχα την τιμή να τον γνωρίζω προσωπικά, όπως και την αγαπημένη του Μαρίζα. Στις περισσότερες δημιουργίες του πρωταγωνιστούσε ο άνθρωπος. Όπως και στη σκέψη του. Πριν από λίγο καιρό, άλλωστε, με αφορμή την πανδημία, μάς καλούσε να την αντιμετωπίσουμε με «αλληλεγγύη, αγάπη και Παιδεία». Και να απαντήσουμε στις δυσκολίες φέρνοντας οι ίδιοι «τον παράδεισο μέσα μας και στον χώρο μας». Ακριβώς όπως και εκείνος είχε επιλέξει να είναι λιτός, προσηνής, ευαίσθητος και υπεύθυνος.
Ο Αλέκος Φασιανός μάς αφήνει πολύτιμη κληρονομιά το έργο του στη ζωγραφική, στη σκηνογραφία, στην εικονογράφηση. Σε αυτό, όμως, δεν κατατάσσονται μόνο οι ελεύθερες φιγούρες και τα έντονα χρώματα που προσέφερε στο σύγχρονο πολιτισμό μας. Αλλά και ο δυναμισμός που έκρυβε ο γαλήνιος χαρακτήρας, η σωστή κρίση και η υποδειγματική συμπεριφορά του. Γιατί ως ζωγράφος ο Φασιανός έκανε ό,τι και ως άνθρωπος: εστιάζοντας στη μορφή, προσέγγιζε πάντα την ψυχή.
Μαζί με όλους τους Έλληνες αποχαιρετώ έναν φίλο. Και μοιράζομαι τη μεγάλη θλίψη με την σύζυγο, τα δύο παιδιά του και όλους τους δικούς του ανθρώπους».
Η Νέα Δημοκρατία αποχαιρετά τον Αλέκο Φασιανό
Ο πρώτος υπουργός του κυβερνώντος κόμματος, Νίκος Δένδιας, απέστειλε σχετικό μήνυμα μέσω Twitter, αναφέροντας:
«Ειλικρινή συλλυπητήρια για τον θάνατο του Αλέκου Φασιανού εκφράζει στους οικείους του, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. «Ο Αλέκος Φασιανός ήταν ένας εμβληματικός Έλληνας ζωγράφος, ο οποίος υπηρέτησε επίσης τις Τέχνες και τον Πολιτισμό της χώρας μας σε όλες σχεδόν τις μορφές τους».
ΣΥΡΙΖΑ για Αλ. Φασιανό: Αισθαντικός δημιουργός, πολύπλευρος διανοούμενος
Τον Αλέκο Φασιανό «τον κορυφαίο Έλληνα ζωγράφο, που συνδύασε μοναδικά το λιτό και ταπεινό στοιχείο της εποχής του με την άφθαρτη ελληνική μυθολογία κάθε εποχής» αποχαιρετά ο ΣΥΡΙΖΑ με ανακοίνωσή του.
«Ως αισθαντικός δημιουργός και πολύπλευρος διανοούμενος διαμόρφωσε όσο λίγοι τη μεγάλη παράδοση του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου ως σκηνογράφος, αλλά και επιχείρησε να αναπλάσει την καθημερινότητα της πόλης ως παρεμβατικός εικαστικός. Το ελληνικό τοπίο σε όλες τις εκφάνσεις του κυριαρχούσε στους πίνακές του. Το φως του αττικού ουρανού δημιουργούσε συνεχώς αναθεωρητικά σκηνικά συνομιλώντας με την ελληνική αρχαιότητα και τη βυζαντινή παράδοση, χωρίς ποτέ να απομακρυνθεί από την εικονογράφηση της ποίησης του Αραγκόν και του Βαλερί, με την οποία καταπιάστηκε στα πρώτα του χρόνια» αναφέρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την απώλεια του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου.
ΚΚΕ: Αποχαιρετούμε με θλίψη τον σπουδαίο και εμβληματικό ζωγράφο Αλέκο Φασιανό
Ανακοίνωση για το θάνατο του ζωγράφου Αλέκου Φασιανού εξέδωσε το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ.
Αναφέρει:
Αποχαιρετούμε με θλίψη τον σπουδαίο και εμβληματικό ζωγράφο Αλέκο Φασιανό, που «μας έμαθε έναν καινούργιο τρόπο να αγαπάμε», όπως εύστοχα είχε πει γι’ αυτόν ο κομμουνιστής ποιητής Λουί Αραγκόν. Ο Αλέκος Φασιανός με το ξεχωριστό ύφος και την απλότητα των γραμμών του έδωσε χρώμα και ποίηση στην καθημερινότητά μας. Οι ανθρώπινες φιγούρες του, οι κολυμβητές, οι ποδηλάτες, τα ερωτευμένα ζευγάρια, οι καπνιστές, οι άγγελοι αποπνέουν ένα βαθύ συναίσθημα και μια πλατιά αγάπη για τον άνθρωπο. Αποτελούν έκφραση του πλούσιου ψυχικού κόσμου ενός σεμνού, παρά τη φήμη και τη διεθνή αναγνώριση, καλλιτέχνη. «Όταν δεν ζωγραφίζω είμαι δυστυχής» συνήθιζε να λέει και αυτή τη χαρά, τη συγκίνηση της δημιουργίας, που ξεπηδά αβίαστα μέσα από τις εικόνες του, τη νοιώθει καθένας που έρχεται σε επαφή με τη ζωγραφική του.
Οι τιμές και η δόξα δεν χαρίστηκαν στον Αλέκο Φασιανό. Μια μακρόχρονη μελέτη και εργασία κρύβεται πίσω από τη λιτότητα και την καθαρότητα της φόρμας του, κύρια πάνω στην αρχαία ελληνική τέχνη, που την είχε αφομοιώσει βαθιά, αλλά και πάνω στο έργο του Γιάννη Τσαρούχη.
Γεννημένος το 1935 στο Μεταξουργείο μυήθηκε από μικρός στην αρχαία ελληνική γραμματεία και τέχνη από το φιλόλογο μητέρα του. Συμμετέχοντας στις αναζητήσεις της ονομαζόμενης «Γενιάς του ‘30» διαφοροποιήθηκε από τους καλλιτέχνες της γενιάς του, καθώς δεν εντάχθηκε φανερά σε κάποιο καλλιτεχνικό ρεύμα της εποχής του δημιουργώντας ένα εντελώς προσωπικό στυλ. Το 1960 έφυγε με υποτροφία στο Παρίσι, όπου έμεινε τελικά για δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων συναναστράφηκε και συνεργάστηκε με μεγάλους διανοούμενους και καλλιτέχνες. Το επίσημο γαλλικό κράτος τον τίμησε πολλές φορές αποδίδοντάς του το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής, καθώς και του Ιππότη και Αξιωματικού της τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών. Η πιο πρόσφατη αναγνώρισή του ήταν το 2021 όταν παρασημοφορήθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση με το αξίωμα του Διοικητή της τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών, μια σπουδαία διάκριση καθώς μόνο 20 τέτοια παράσημα δίδονται κάθε χρόνο από τη Γαλλία.
Ο Αλέκος Φασιανός παρουσίασε το έργο του σε περισσότερες από 70 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και συμμετείχε επανειλημμένα σε ομαδικές εκθέσεις και διεθνείς διοργανώσεις.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.
Δήλωση του εκπροσώπου Τύπου του ΜέΡΑ25 Μιχάλη Κριθαρίδη:
«Με αμέριστη θλίψη αποχαιρετούμε τον μοναδικό και εμβληματικό ζωγράφο, Αλέκο Φασιανό. Εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του για τον χαμό του σπουδαίου αυτού Έλληνα δημιουργού».
