Τι είναι η σχολική ετοιμότητα;
Η σχολική ετοιμότητα είναι η συνολική ωριμότητα που διαθέτει ένα παιδί (σωματική, πνευματική- γνωστική- συναισθηματική-κοινωνική) και ορίζει αν είναι έτοιμο το παιδί για να πάει πρώτη δημοτικού. Η πρώτη δημοτικού αποτελεί θεμέλιο λίθο για την γενικότερη μαθησιακή εξέλιξη κάθε παιδιού. Εκτός από την κατάλληλη ηλικία το παιδί πρέπει να έχει αποκτήσει συγκεκριμένες δεξιότητες και γνώσεις έτσι ώστε να είναι σε θέση να αναπτύξει νέες δεξιότητες και γνώσεις. Αυτό είναι και η σχολική ετοιμότητα!
Βασικά κομμάτια δεξιοτήτων που θα πρέπει να έχει κατακτήσει το παιδί κατά την είσοδο του στην πρώτη δημοτικού:
– Το παιδί θα πρέπει να έχει την ικανότητα να λειτουργήσει κοινωνικά στο σχολείο και να συμμετάσχει σε κοινές δραστηριότητες.
– Να έχει έντονο ενδιαφέρον για μάθηση.
– Να έχει καλή ικανότητα επαφής και προσαρμογής.
– Να ακολουθεί όρια και κανόνες.
– Να έχει ικανότητα να σκέφτεται πάνω σε προβλήματα που προκύπτουν και να βρίσκει μόνο του λύσεις γι αυτά.
– Να συνεργάζεται με άλλα παιδιά σε ομαδικές εργασίες και παιχνίδια.
– Να αρθρώνει σωστά όλους τους ήχους της γλώσσας μας.
– Να έχει άρτια φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη, σημασιολογία και πραγματολογία.
-Να έχει πλούσιο λεξιλόγιο, να χρησιμοποιεί σωστά τους συντακτικούς και γραμματικούς κανόνες όταν μιλά και να έχει σωστή φωνολογική ενημερότητα.
– Να είναι σε καλό επίπεδο η περιγραφική και αφηγηματική ικανότητα. Να μπορεί να εκφράζεται κατανοητά, να μπορεί να μεταφέρει πληροφορίες που είδε άκουσε και έζησε, με σωστά δομημένο λόγο έχοντας αρχή μέση και τέλος σε αυτό που λέει.
– Να έχει επαρκώς αναπτυγμένη την κριτική του ικανότητα.
– Να αναγνωρίζει τα γράμματα, και να αντιστοιχεί σωστά φώνημα με γράφημα.
– Να μπορεί να συντονίζει το μάτι με το χέρι του, γράφοντας με σωστή φορά τα γράμματα.
– Να διατηρεί σωστή λαβή στο μολύβι και να χειρίζεται με επιδεξιότητα εργαλεία (π.χ. ψαλίδι).
– Να συνδέει ήχους με συλλαβές.
– Να μπορεί να αποστηθίσει πχ ποιήματα.
– Να αυτοεξυπηρετείται, να τρώει, να ντύνεται, να πλένεται και να χρησιμοποιεί την τουαλέτα μόνο του.
– Να ακολουθεί σύνθετες οδηγίες.
– Να έχει καλή μνήμη και ικανότητα συγκέντρωσης.
– Να παρακολουθεί δραστηριότητες που κάνουν οι άλλοι.
– Να ακούει προσεκτικά μια δραστηριότητα με διάρκεια.
– Να αντιγράφει και να να σχεδιάζει.
– Να χρωματίζει σε πλαίσιο.
– Να είναι προσανατολισμένο χωροχρονικά. Να γνωρίζει εποχές, ημέρες, μήνες, χρονική διάρκεια (πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ).
– Να γνωρίζει σχήματα, χρώματα.
– Να γνωρίζει βασικές αντίθετες έννοιες.
– Να ξεχωρίζει δεξί – αριστερό.
– Να ξεχωρίζει κατηγορίες / ζώων, φρούτων, λαχανικών, γλυκές αλμυρές γεύσεις κλπ.
– Να ξεχωρίζει από τι υλικό αποτελείται κάθε αντικείμενο (πλαστικό, χαρτί, σίδερο κ.λ.π).
– Να έχει την αντίληψη περιεχομένου, μεγεθών, μορφών και ποσοτήτων.
– Να έχει καλή ακουστική και οπτική μνήμη.
– Να χρησιμοποιεί ψαλίδι σωστά.
– Να κινείται με σιγουριά και με αυξανόμενο έλεγχο και συντονισμό.
– Να έχει καλή οπτική αντίληψη.
Αν κάποιο παιδί δεν έχει κατακτήσει πολύ μικρό μέρος των παραπάνω δεξιοτήτων δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να προχωρήσει στην πρώτη δημοτικού αλλά καλό θα ήταν να αξιολογηθεί πρώτα από έναν ειδικό.
Σε περίπτωση που εντοπίσουμε έγκαιρα τις αδυναμίες ενός παιδιού, τότε ξεκινά θεραπευτικό πρόγραμμα για να καλύψει τις δυσκολίες του και να ενταχθεί ομαλά στην πρώτη δημοτικού.
Σύμφωνα με τα παραπάνω γίνεται σαφές, ότι είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε αν το παιδί μας είναι έτοιμο να πάει στο Δημοτικό Σχολείο. Η Α’ Δημοτικού αποτελεί τη βάση της σχολικής πορείας, καθορίζει μια καλή αρχή και αποφέρει επιτυχή αποτελέσματα. Για να έχουμε καλούς μαθητές, πρώτα πρέπει να να έχουμε έτοιμους μαθητές στο να δεχτούν γνώση και αυτό δεν καθορίζεται αποκλειστικά και μόνο από την χρονολογική τους ηλικία.
Γράφει η
Δουβίκα Σοφία
Λογοθεραπεύτρια
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το www.douvika-sofia-logotherapeia.com
